เชื้อ HPV และหูดหงอนไก่: เรื่องใกล้ตัวที่ควรรู้ก่อนจะสาย

เชื้อ HPV คืออะไร?

HPV คือไวรัสที่ติดต่อผ่านการสัมผัสทางเพศสัมพันธ์ ไม่ว่าจะเป็นทางช่องคลอด ปาก หรือทวารหนัก ปัจจุบันพบว่ามีสายพันธุ์มากกว่า 100 ชนิด โดยแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่

สายพันธุ์เสี่ยงต่ำ (Low-risk types): ทำให้เกิดหูดบริเวณอวัยวะเพศ เช่น HPV-6 และ HPV-11
สายพันธุ์เสี่ยงสูง (High-risk types): เช่น HPV-16 และ HPV-18 ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของมะเร็งปากมดลูก มะเร็งทวารหนัก และมะเร็งคอหอย

อาการของหูดหงอนไก่

มีก้อนเล็ก ๆ สีชมพูหรือเทา อาจเรียงตัวคล้ายหงอนไก่
ไม่เจ็บ ไม่คัน แต่อาจรู้สึกระคายเคืองหรือมีกลิ่นอับ
ในบางรายอาจมีหลายตุ่มรวมกันเป็นปื้น
ในผู้ชายมักพบที่ปลายอวัยวะเพศหรือรอบทวารหนัก
ในผู้หญิงอาจพบที่แคมอวัยวะเพศ ช่องทางขับถ่าย หรือภายในช่องคลอด

อาการอาจไม่ชัดเจนในช่วงแรก ทำให้หลายคนไม่รู้ตัวว่ามีเชื้อ HPV อยู่

การติดต่อของเชื้อ HPV

การมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน
การสัมผัสโดยตรงกับผิวหนังหรือเยื่อบุที่มีเชื้อ
การใช้ของใช้ส่วนตัวร่วมกับผู้ติดเชื้อ (เช่น ผ้าเช็ดตัวหรือกางเกงใน) แม้พบได้น้อย
การติดจากแม่สู่ลูกระหว่างคลอด

การวินิจฉัย

แพทย์สามารถวินิจฉัยได้จาก

การตรวจร่างกายทั่วไป เพื่อดูรอยโรค
การตรวจ Pap smear ในผู้หญิง เพื่อตรวจหาการเปลี่ยนแปลงของเซลล์
การตรวจหาเชื้อ HPV DNA เพื่อระบุสายพันธุ์ที่ติดเชื้อ

การรักษา

แม้ไม่มียาที่กำจัดเชื้อ HPV ออกจากร่างกายโดยตรง แต่สามารถรักษาอาการของ “หูดหงอนไก่” ได้ เช่น

การใช้ยาทาเฉพาะที่ (ตามแพทย์สั่ง)
การจี้ด้วยความเย็น (Cryotherapy)
การจี้ด้วยเลเซอร์ หรือการผ่าตัดกรณีรอยโรคใหญ่

อย่างไรก็ตาม เชื้ออาจกลับมาได้อีก หากภูมิคุ้มกันร่างกายยังอ่อนแอ

การป้องกัน

ฉีดวัคซีน HPV: ป้องกันได้ทั้งมะเร็งปากมดลูกและหูดหงอนไก่ ควรฉีดตั้งแต่อายุ 9–26 ปี
ใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้ง: แม้ไม่สามารถป้องกันได้ 100% แต่ลดความเสี่ยงได้มาก
ตรวจสุขภาพทางเพศเป็นประจำ โดยเฉพาะในผู้หญิงควรตรวจ Pap smear ตามคำแนะนำแพทย์
รักษาความสะอาดอวัยวะเพศ และไม่ใช้ของส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น

คำถามที่พบบ่อย (FAQ)

ถาม: หูดหงอนไก่หายขาดได้ไหม?
ตอบ: อาการหูดสามารถรักษาให้หายได้ แต่เชื้อ HPV อาจยังคงอยู่ในร่างกายและกลับมาได้อีก

ถาม: ผู้ชายควรฉีดวัคซีน HPV หรือไม่?
ตอบ: ควร เพราะช่วยลดความเสี่ยงของการติดเชื้อและแพร่เชื้อ รวมถึงป้องกันมะเร็งที่เกิดจาก HPV

ถาม: หูดหงอนไก่เป็นอันตรายต่อการตั้งครรภ์ไหม?
ตอบ: ส่วนใหญ่ไม่รุนแรง แต่หากรอยโรคใหญ่หรืออยู่ใกล้ช่องคลอด ควรปรึกษาแพทย์เพื่อวางแผนการคลอดอย่างปลอดภัย

ผลกระทบของการติดเชื้อ HPV ระยะยาว

แม้หลายคนจะมองว่าเชื้อ HPV เป็นแค่เรื่องของ “หูด” แต่ความจริงแล้วเชื้อนี้สามารถส่งผลกระทบได้มากกว่าที่คิด โดยเฉพาะสายพันธุ์เสี่ยงสูง

ในผู้หญิง:
เชื้อ HPV สายพันธุ์ 16 และ 18 เป็นสาเหตุสำคัญของ “มะเร็งปากมดลูก” ซึ่งถือเป็นมะเร็งที่พบมากอันดับต้น ๆ ของผู้หญิงไทย
ในผู้ชาย:
อาจก่อให้เกิด “มะเร็งองคชาต” หรือ “มะเร็งทวารหนัก” โดยเฉพาะในผู้ที่มีเพศสัมพันธ์ทางทวารหนักบ่อย
ในทั้งสองเพศ:
เชื้อ HPV บางสายพันธุ์สัมพันธ์กับ “มะเร็งลำคอ” หรือ “มะเร็งช่องปาก” จากการมีเพศสัมพันธ์ทางปาก

หากได้รับวัคซีนและตรวจคัดกรองเป็นประจำ จะช่วยลดความเสี่ยงต่อโรคร้ายแรงเหล่านี้ได้อย่างมาก

ความเข้าใจผิดที่พบบ่อย

❌ “หูดหงอนไก่ไม่ต้องรักษาก็หายเองได้”
➡️ ความจริง: แม้บางรายอาการจะดีขึ้นเอง แต่เชื้อยังคงอยู่และสามารถแพร่ต่อให้ผู้อื่นได้

❌ “ฉีดวัคซีนแล้ว ไม่ต้องใช้ถุงยางได้”
➡️ ความจริง: วัคซีนช่วยลดความเสี่ยงจากบางสายพันธุ์เท่านั้น การใช้ถุงยางยังจำเป็นต่อการป้องกันโรคทางเพศอื่น ๆ

❌ “เป็น HPV แปลว่าเป็นมะเร็งแน่นอน”
➡️ ความจริง: ไม่ใช่ทุกสายพันธุ์จะก่อมะเร็ง แต่การตรวจและดูแลอย่างต่อเนื่องจะช่วยลดความเสี่ยงได้เกือบทั้งหมด

การดูแลหลังการรักษา

ดูแลสุขภาพทั่วไปให้แข็งแรง
พักผ่อนให้เพียงพอ
รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
หลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์ขณะรักษา เพื่อป้องกันการแพร่เชื้อ
ตรวจติดตามผลหลังรักษา ตามนัดของแพทย์ เพื่อดูว่ามีการกลับเป็นซ้ำหรือไม่
พูดคุยกับคู่ครองอย่างตรงไปตรงมา เพราะการดูแลร่วมกันจะช่วยป้องกันการติดซ้ำได้ดีที่สุด

สรุปท้ายบทความ

เชื้อ HPV และหูดหงอนไก่ไม่ใช่เรื่องที่ควรมองข้าม แม้จะไม่รุนแรงในระยะแรก แต่สามารถนำไปสู่โรคร้ายแรงได้หากละเลย การฉีดวัคซีน การใช้ถุงยาง และการตรวจสุขภาพทางเพศอย่างสม่ำเสมอคือวิธีดูแลตนเองที่ดีที่สุด

💡 สุขภาพทางเพศที่ดีเริ่มจาก “ความเข้าใจ” และ “การป้องกันที่ถูกต้อง” เพราะการรู้ก่อน…ปลอดภัยกว่าเสมอ